[Fryske tekst ûnder]
In 1922 besluit het bestuur van de veenpolder “De Deelen” dat er een schutsluis met ophaalbrug moet komen om de verbinding Boorne en de Wetering veilig te stellen. Het bestuur van de veenpolder “De Deelen” werkte in de toenmalige gemeenten Haskerland, Heerenveen, Opsterland en Utingeradeel °. Uit het bestek (No.3) weten we de nodige gegevens omtrent de schutsluis.
Doorvaarwijdte — 4,50 meter
Wijdte in de deurkassen — 5,20 meter
Wijdte van de schutkolk op Z.P — 6,00 meter
Lengte van de sluiskemer tussen de hoofden — 21,50 meter
Lengte van het bovensluishoofd — 5,70 meter
Lengte van het benedensluishoofd — 10,70 meter
Bovenkant slagdorpels benden Z.P. — 1,20 meter
Bovenkant van de watergordingen benden Z.P. — 0,30 meter
Bovenkant van de sluishoofden boven Z.P. — 1,40 meter
De sluis naar het noorden gezien
Z.P. staat voor zomerpeil. In de zomer was en is het peil in de polder vaak hoger dan in de winter, omdat er in de zomer in de polder meer water nodig is. Daarom spreekt men in dit kader wel van zomerpeil en winterpeil. Het peil wordt ook wel de waterstand genoemd en kan afgelezen worden op een peilschaal.
Na 26 jaar kwam er in 1948 een einde aan sluis. In de Heerenveensche Koerier van 18 augustus 1948 lezen we het volgende:
“het Polderbestuur heeft geen belang meer bij een vaarweg door de Wetering. De omstreeks 1920 gebouwde sluis, welke een verbinding geeft tussen de rivier “de Boorn” en de Wetering zal in de toekomst op sommige plaatsen worden gedempt en de barten welke toegang geven tot de boerderijen zullen door dammen met duikers worden vervangen. De voormalige Wetering zal een tochtsloot blijven om overtollig water af te voeren, dat door het stoomgemaal te Haskerdijken op de boezem zal worden geloosd. Als straks de nieuwe verkeersweg Akkrum-Oldeboorn-Beets wordt aangelegd, zal waarschijnlijk een gedeelte van de Wetering worden gedempt en in de toekomst zal op de plaats, waar nu de Wetering nog aan oude tijden doet denken, een voortuintje van nieuwe huizen de plaats van de “Uthinge” of “Witringe” innemen, het vaarwater dat eens in de gemeente Utingeradeel van zoveel betekenis was.”
° Aldeboarn, maakte deel uit van de gemeente Utingeradeel. Bij de vorming van de gemeente Boarnsterhim op 1 januari 1984 verviel de gemeente Utingeradeel en werd Aldeboarn een dorp in de gemeente Boarnsterhim. Sinds 1 januari 2014 is die gemeente opgeheven en valt Aldeboarn onder de gemeente Heerenveen. De gemeente Opsterland bestaat nog als zelfstandige gemeente. De gemeente Haskerland is opgegaan in de gemeente Skasterlân en sinds 1 januari 2014 in de gemeente De Fryske Marren.
——————
FRYSKE TEKST – boerd 6
Yn 1922 besleat it bestjoer fan de turfpolder “De Deelen” dat der in skutslûs mei in draaibrêge boud wurde moast om de ferbining tusken Boarne en de Wjittering feilich te stellen. It bestjoer fan de turfpolder “De Deelen” wurke yn de doetiidske gemeenten Haskerlân, It Hearrenfean, Opsterlân en Utingeradiel °. Fan de spesifikaasjes (nûmer 3) witte wy de nedige feiten oer de skutslûs.
Trochfarwiidte — 4,50 meter
Wiidte yn de doarkasten — 5,20 meter
Wiidte fan de skutkolk op Z.P — 6,00 meter
Lingte fan de slûskeamer tusken de koppen — 21,50 meter
Lingte fan de boppeste slûskop — 5,70 meter
Lingte fan de legere slûskop — 10,70 meter
Boppekant rêchbochten Z.P. — 1,20 meter
Boppekant fan de wettergoarding ûnder Z.P. — 0,30 meter
Boppekant fan de slûskoppen boppe Z.P. — 1,40 meter
Z.P. stiet foar simmerpeil. Yn ‘e simmer wie en is it wetterpeil yn’ e polder faak heger as yn ‘e winter, om’t der simmerdeis mear wetter nedich is yn ‘e polder. Dêrom sprekt men yn dit ramt fan simmerpeil en winterpeil.
It peil wurdt ek de wetterstân neamd en kin lêzen wurde op in wetterpeilskaal.
Nei 26 jier kaam yn 1948 in ein oan de slûs. Yn de Heerenveensche Courier fan 18 augustus 1948 lêze wy it folgjende:
“It Polderbestjoer hat gjin belang mear bij in farwei troch de Wjittering. De slûs, boud om 1920 hinne, dy’t in ferbining biedt tusken de rivier “de Boarn” en de Wjittering, sil yn de takomst op guon plakken dempt wurde en de barten dy’t tagong jouwe ta de pleatsen wurde ferfongen troch dammen mei dûkers. De eardere Wjittering bliuwt in tochtsleat om oerstallich wetter ôf te fieren, dat troch it stoomgemaal yn Haskerdiken yn de boezem lost wurde sil. As aanst de nije dyk Akkrum-Aldeboarn-Beets oanlein wurdt, sil in diel fan ‘e Wjittering wierskynlik dempt wurde en yn’ e takomst sil op it plak, wêr’t de Wjittering noch oan âlde tiden tinken docht, in foartún fan nije huzen it plak fan ” Uthinge ” of “ Wiringe ” ynnimme, it farwetter dat eartiids sa wichtich wie yn ‘e gemeente Utingeradiel.”
° Aldeboarn, makke diel út fan de gemeente Utingeradiel. Doe’t de gemeente Boarnsterhim op 1 jannewaris 1984 ûntstie, ferfoel de gemeente Utingeradiel en waard Aldeboarn in doarp yn de gemeente Boarnsterhim. Sûnt 1 jannewaris 2014 is dy gemeente ûntbûn en falt Aldeboarn ûnder de gemeente Hearrenfean. De gemeente Opsterlân bestiet noch as in selsstannige gemeente. De gemeente Haskerlân is opgien yn de gemeente Skasterlân en sûnt 1 jannewaris 2014 yn de gemeente De Fryske Marren.